Tarımda da uzun yıllar kendi kendine yeten, yurt dışına buğday ve hurma ihraç eden Suudi Arabistan, artık petrol ve doğal gaz temelli ekonomiden kurtulmak istiyor.
Suudi Arabistan, dünyanın en büyük petrol ihracatçılarından biridir. Petrol gelirleri devlet bütçesinin %70’inden fazlasını, ihracat gelirlerinin ise yaklaşık %80’ini oluşturur.
Petrokimya Sanayi
Petrolün işlenmesiyle elde edilen ürünlerde (plastik, gübre, kimyasal ürünler) Suudi Arabistan dünya pazarında oldukça güçlüdür. Ancak yönetim, “Beş yıl sonra petrol ve doğal gaz temelli ekonomiden tamamen kurtulmuş, teknoloji ve maden satan bir ülke olacağız” iddiasını sıkça dile getiriyor.
Madencilik ve Doğal Kaynaklar
Ülkenin çok zengin altın yatakları bulunuyor. Hedef, petrol dışı maden gelirlerini ciddi şekilde artırmak. Öne çıkan madenler şunlardır:
Altın
Fosfat
Bakır
Alüminyum
Uranyum (keşif ve yatırım aşamasında)
Turizm Gelirleri (Hac ve Umre Ekonomisi)
Petrol dışındaki en büyük gelir kaynağı turizmdir. Hac ve Umre için yıllık 30 milyonun üzerinde ziyaretçi hedefleniyor. Turizmden yıllık 100 milyar dolara yakın gelir amaçlanmakta. Oteller, ulaşım, restoranlar, alışveriş, park ve müze girişleri ekonominin önemli kalemleri hâline geldi.
Hizmet Sektörü
Oteller
AVM’ler
Finans sektörü
Gayrimenkul projeleri (NEOM, Qiddiya, Kızıldeniz Projesi)
Bu alanlarda hızlı bir büyüme yaşanıyor.
Ulaşım – Lojistik – Limanlar
Suudi Arabistan, dünya ticaret yollarının ortasında olması nedeniyle büyük yatırımlar yapıyor:
Hızlı tren hattı (Mekke–Medine)
Limanlar (Cidde, Dammam)
Hava yolları (Saudia + Riyadh Air)
Savunma Sanayii ve Teknoloji
2023–2030 yılları için dünyanın gözünü Suudi Arabistan’a çevirecek EXPO ve Vizyon 2030 kapsamında:
Savunma sanayii üretiminin artırılması
Drone, mühimmat ve araç üretimi
Yapay zekâ yatırımları
Giga projeler: NEOM, The Line, Oxagon
Suudi Arabistan Ekonomisi Artık Şu Alanlara Yaslanıyor:
Petrokimya
Turizm (Hac & Umre + genel turizm)
Madencilik
Lojistik ve ulaşım
Savunma sanayii
Teknoloji yatırımları
Hedef, petrol bağımlılığından kurtularak ekonomiyi çeşitlendirmek ve ülkeyi dünya ticaretinin ve turizmin merkezlerinden biri hâline getirmek.
Çok akıllı danışmanlarla çalışan Suudi Arabistan yönetimi, para kazanmanın yeni yollarını oluşturmuş durumda. “Bundan sonra eskisi gibi hac ve umre ziyareti olmayacak; selam verdiğin yere bile para ödeyeceksin” dedirtecek bir sistemin altyapısı kurulmuş, birçok noktada ise tamamlanmış görünüyor.
Hayırlı günler diliyorum.
