Bekir DOĞAN/ Gazeteci Yazar

Tarih: 14.07.2025 08:25

Maraş El Sanatları ve Kültürü!

Facebook Twitter Linked-in

Ancak bu sanatların mutlaka kurtarılması gerektiğine inanıyorum. El sanatlarının adeta bir çığlıkla sesini duyurmamız gerekiyor!

Kahramanmaraş’ta unutulmak üzere olan bazı el sanatları:

Sedef Kakma Sanatı:
Ahşap yüzeylere inci, sedef veya kemik kakarak yapılan süsleme sanatıdır.

Ahşap Oyma (Ağaç İşçiliği):
Ceviz ve ardıç gibi ağaçlar oyularak tespih, baston, rahle gibi ürünler yapılırdı.

Bakır İşlemeciliği:
Bakır eşyalar üzerine el işçiliğiyle motif işleme sanatıdır.

Keçe Yapımı:
Yün liflerinin sabun ve sıcak su yardımıyla keçeye dönüştürülmesiyle yapılan yer örtüleri, çoban kepeneği gibi birçok alanda kullanılan keçeler; bugün ise seccade, yelek gibi ürünlerde yaşatılmaya çalışılıyor.

Yemenicilik:
El dikimiyle yapılan, genellikle kırmızı renkte olan geleneksel deri ayakkabılardır. Maraş’ta camız derisinden, kamyon lastiğinden yapılan yemeniler hâlâ işçi ayakkabısı olarak kullanılmaktadır.

Bindallı ve Geleneksel Maraş Kadın Kıyafetleri Dikimi

Maraş Oyaları (İğne Oyası - Boncuk Oyası):
Yazma kenarlarına yapılan ince dantel işi süslemelerdir.

Kalaycılık:
Bakır kapların içinin kalayla kaplanarak yeniden kullanılabilir hale getirilmesidir.

Telkâri ve Gümüş İşlemeciliği

Maraş Oyma El Sanatı (Maraş Oymacılığı):
Ahşap ve taş üzerine yapılan oyma süslemelerdir. Özellikle cami kapılarında, rahlelerde ve ceviz sandıklarda görülür.

Aba Dokumacılığı:
Kahramanmaraş’a özgü aba kumaşı çok değerlidir. Bugün sadece 12 Şubat Kurtuluş Bayramı’nda görmekteyiz. Şehirde bu sanatı icra eden sadece bir ya da iki usta kalmıştır.

Çapıt Kilim Dokuma Sanatı:
Daha 40 yıl öncesine kadar, neredeyse her mahallede bir dokumacı bulunurdu. Eski elbiseler ince ince kesilir, ip gibi eğrilir, sonra kilim dokunurdu. Bugün bu sanatı bilen bir veya iki usta kaldı.

Maraş Yemekleri:
Maraş’a özgü yüzlerce yemek tarifini bilen birkaç yaşlı teyzemiz dışında neredeyse kimse kalmadı. Bu eşsiz mutfak kültürü korunarak yeniden yaşatılmalı.

Boynuz saplı çakı bıçakları ve çeşitleri

Yukardaki örnekler gibi yüzlerce örnek var ! bildikleriniz yorum olarak lütfen yazınız..

Konu oldukça geniş. Daha uzun konuşmak gerek. Ancak bu konuda esas sorumluluk Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi'ne düşmektedir.

Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Fırat Görgel, en az 50 dükkândan oluşan bir Kahramanmaraş El Sanatları Çarşısı kurmalıdır. Bu çarşıda çalışacak usta ve çıraklar belediye personeli olarak istihdam edilmelidir. Buradan çıkan ürünler yerinde satılmalı, böylece el sanatlarımız ve kültürümüz yaşatılmış olacaktır.

Bugün bir ya da birkaç ustası kalan bu mesleklerde, ustaların yanına eli yatkın kişilerin alınması ve bu kişilerin belediye personeli olarak yetiştirilmesi gerekmektedir.

Bunun için öncelikle bu mesleklere uygun, en az 50 iş yerinden oluşan bir çarşı kurulmalıdır. Usta ve çıraklar bu çarşıda belediye çalışanı olarak görev almalı, sanatlarımızı gelecek kuşaklara taşımalıdır.

Bizden söylemesi... Sorarsanız daha fazlasını da anlatırız.

Ayrıca, ilçe belediyelerimizin de kendi güçleri oranında ilçelerindeki el sanatlarını yaşatmaları gerektiğine inanıyorum.

İyi günler diliyorum.


Orjinal Köşe Yazısına Git
— KÖŞE YAZISI SONU —