Babam beni okutmadı! Cahil bıraktı, ne yapayım? Yeni yeni okuma yazma öğreniyorum (!)
İbrahim Arslan Başçavuş’la Çene Kavgam ve Yenildiğim Gün
Herkes gibi ben de askerlik yaptım…
Acemi birliğim Denizli, usta birliğim Ankara Kara Harp Okulu. Görev yerim ise özel gösteri ve tatbikat bölüğü.
Silah kademesi vardı; başında İbrahim Arslan adında bir başçavuş bulunuyordu. Harp Okulu öğrencilerinin kullandığı silahlar ya da başka birliklerden gelen silahlar buraya teslim edilirdi. İbrahim Başçavuş, silaha şöyle enine boyuna bakar, “Bunu geri dönüşüme gönderin,” derdi. Adamları tutanak tutar, silah eritilmek üzere demir eritme hattına giderdi.
İbrahim Arslan Başçavuş biraz sosyal demokrat biriydi.
Ben, “Hain devlete zarar vermek için bunu yapıyorsun,” derdim.
O ise bana, “Metal yorgunluğu,” cevabını verir, başka da bir şey demezdi.
Tabanca, tüfek... O silahları görünce içim giderdi. Tartışır dururduk.
Sonra bir gün TSK'nın bastırdığı “Silah Bakımı ve Metal Yorgunluğu” kitabını verdi, “Şunu oku,” dedi.
Erimeye gidecek silahı elime alır, bakardım. Halk tabiriyle “kız gibi” bir silahtı; yere koymaya kıyamayacağın türden...
İbrahim Başçavuş:
“Metal yorgunluğu, bir metalin tekrarlanan veya değişken yükler altında zamanla iç yapısının bozulması ve sonunda çatlamasıyla oluşan bir malzeme arızasıdır. Silah sanayi gibi yüksek stresli uygulamalarda bu durum oldukça kritik öneme sahiptir.”
Bir gün bana,
“Bak sen gazetecisin… Haber yaparsınız: ‘Silahın patlaması sonucu şehit oldu’ diye. İşte o silah, uzman gözüyle incelenmediği ve metal yorgunu olduğu için, mermi ateş aldığında el bombası gibi patlar. Etrafa dağılır, onu kullananın beynini parçalar ve şehit olur,” dedi.
Uzun uzun okudum…
Metal Yorgunluğu Ne Zaman Başlar? (Silah Sanayii Özelinde)
Bu, malzemenin türüne, tasarımına, yükleme tipine, imalat kalitesine ve bakımına bağlıdır.
Yükleme Döngüsü Sayısı:
Genelde metal yorgunluğu, 10⁴ – 10⁷ döngü arasında başlar.
Stres Seviyesi:
Akma dayanımının %50’si ve üzeri tekrarlı gerilimlerde risk artar.
Malzeme Türü:
Yüksek karbonlu çeliklerde yorgunluk riski daha yüksektir.
Silah Sistemlerinde Örnekler:
Piyade Tüfeği Namlu Ömrü: 5.000 - 15.000 atım
Tank Topları: 200 - 400 atıştan sonra yeniden borulama gerekebilir
Havacılık Topları (Gatling tipi): Yüksek devirde metal yorgunluğu çok daha erken başlar; bu nedenle özel alaşımlar kullanılır.
Yolcu ve savaş uçakları: Metal yorgunluğu nedeniyle emekli edilir.
“Metal yorgunluğu ne zaman başlar?” sorusunun net bir cevabı yoktur çünkü:
Malzeme seçimi
Üretim kalitesi
Kullanım koşulları
Bakım sıklığı
gibi pek çok faktörle doğrudan ilişkilidir.
Ancak askeri mühimmat ve silah sistemlerinde, metal yorgunluğu genellikle her 5.000–10.000 döngüde, bazı malzemelerde ise 15.000 atımdan sonra gözlemlenmeye başlar. Bu yüzden düzenli bakım, ömür testleri ve ultrasonik çatlak kontrolü yapılır.
1983 yılından bu yana PKK’nın kullandığı, ateşe atılan silahların metal yorgunluğu nedir?
Ben bilmem, babam beni okutmadı! Ama görünen köy kılavuz istemez…
8 ila 10 bin örgüt mensubu veya ABD taşeronunun 30 metal yorgunu silahıyla İsrail’e komşu olmayalım, aman dikkat!
Hayırlı günler diliyorum.