İşsizin Güvencesi İşsizlik Maaşı
Çalışanların işsiz kalmaları durumunda en büyük güvencesi olan işsizlik ödeneği, 10 aya kadar maaş imkânı sunuyor. Bu imkânlardan işten çıkarılanlar yararlanabildiği gibi belirli şartları taşıdığı takdirde istifa edenlerde yararlanabiliyor
Konu ile ilgili olarak gazetemize özel açıklamalarda bulunan Çalışma ve İşkur Sivas İl Müdürü Nurettin Köksal, “Şuan için işsizlik maaşları 453 lira ile 953 lira arasında sigorta primine göre değişiyor” dedi.
Çalışanların işsizlik halinde en büyük güvencesi işsizlik sigortası… Üstelik sadece işten çıkarılanları kapsamıyor. Belirli şartları taşıyarak istifa eden kişilerde bu durumlardan yararlanabiliyor. Konu ile ilgili gazetemiz özel açıklamalar bulunan Çalışma ve İşkur İl Müdürü Nurettin Köksal, kafalarda oluşan soru işaretlerine açıklık getirdi.
İşkur Müdürü Köksal, “Şuan da sistem 6 ay, 8 ay, 10 ay işsizlik sigortası maaşı alınıyor. Son 3 yılda toplam süresi 600 gün ile 899 gün arası 6 ay. 900 gün ile 1079 gün arası 8 ay, 1080 gün yukarı olanlarda 10 ay maaş alıyor. Sistem bu şekilde ilerliyor. Buda nasıl son 3 yıl içerisinde diyelim ki kişi 9 Şubat 2015 günü işten ayrıldı, 2012 yılının Şubat ayının 9’undan bu yana 600 gün sigortası olması gerekiyor. Yani çıktığı tarihten geriye doğru 3 yıl içerisinde olması gerekiyor. 600 gün sigortası olursa 6 ay alır ama 900 ve yukarı olursa 8 ay, 1080’den yukarı olursa 10 ay alıyor” dedi.
İşsizlik maaşı konusunda akıllardaki soru işaretlerini gideren Köksal şunları kaydetti:
“Burada çok önemli bir kural var. Çalışan işçinin sigortadan yararlanması için son 4 ay’da boşluk olmayacak. Bunda iş yeri fark etmez. Yani A işyeri olabilir, B işyeri olabilir aradan boşluk olmaması önemli. Mühim olan primleri tam yatmış olacak. O kişi istifa etmemiş olacak. Yani istifa dilekçesi bulunmaması gerekiyor. İşveren yanlışlıkla istifa verebilir, tazminatını da verir. O zaman kişi gelir bize ispatlar tazminat aldığını ve bizde bunu işverenle teyit ederiz. İşverende bunu yanlış kestiği açıklar, tazminatlarını herhangi bir banka kanalı ile ödedim diyerek bize gönderir. Bizde ona göre işsizlik maaşlarını bağlarız. Ama istifa dilekçesi varsa, tazminat dahi alsa hiçbir işlem yapılmaz. Ona anca mahkeme yoluyla çözüme kavuşturulabilir. Kişi resmen bir istifa ediyorum, ayrılıyorum diye çıktıysa kesinlikle yararlanamaz. 1 yılı geçtiyse Kıdem hak tazminatı, 1 yıldan aşağı ise ihbar tazminatı almaya hak kazanır.”
İşsiz maaşlarının miktarına ve işten çıkarılanların tekrar işe girdiklerinde yapması gereken konular hakkında da açıklamalarda bulunan Köksal şöyle devam etti:
“Günlük brüt asgari ücretin yüzde 40 ile yüzde 80’i arasında. Ama bu net asgari ücreti geçemez. Şuanda 953 lira, temmuz ayında tekrar artacak böylece an alt yaklaşık 453 lira oluyor. 4857 sayılı kanunun 25-2.maddesi var. O madde iyi niyet kurallarına aykırı davranış geçiyor. Buna dâhil olanlar hiç yararlanamıyor. Sadece mahkeme kanalı ile yararlanma sağlayabilirler. Ayrıca devamsızlık yapan kişi hakkında yapılacak hiçbir işlem yok. Tüm şartlar uysa dahi devamsızlık var ise onlarda yararlanamıyor.
İşsizlik maaşı alan bir kişinin maaşının devam ettiği aylarda yeni bir işe girdiği takdirde yapması gereken işlemlere de değinen Köksal, “Şuan da biraz sorunlar var sistemde. Normalde otomatikman düşüyor. Düştüğü zaman biz kesiyoruz. Eğer düşmediyse kişi telefon aracılığı ile yani alo 170 ile ya da bizlere dilekçe ile başvurarak bilgi verir. Bunları 15 gün içerisinde bildirmek zorunda. Bir kişi diyelim ki işveren tarafından çıkarıldı, 1 ay içerisinde bize başvurma hakkı var. Gelecek danışmanlarına kendi iş kayıtlarını yaptıracak, danışmanlarımız dilekçe girişini yapacak. Eğer gelemiyorsa internet üzerinden İŞKUR’un sitesine girerek üye olacak. Daha sonra orada üye girişleri var. Oradan dilekçesini girecek, onu SSK 11 gün içerisinde sisteme düşüyor. 11 gün dediğim ise, işverenin çıkış kodunu 11 gün içerisinde bize bildirme yetkisi var. 11.gün odluda düzeltmez ise otomatik kilitleniyor. Ondan sonra kişi isterse SSK’ya gitsin, isterse geçmiş primler ödesin hiç fark etmiyor.
Kişi işten çıkarıldı ama 1 ay içerisinde işsizlik sigortasına başvurmadı diyelim. Hiç sıkıntı olmuyor. Diyelim 6 ay işsizlik maaşı hak ediyorsa 1 ay geç başvurduğu için 1 ay düşülür 5 ay maaş almaya hak kazanır.
Yangın, deprem gibi durumlarda kişi işten çıktı 1 ay içerisinde başvuracakken, bu doğal afetler başına geldi diyelim. Orada mücbir sebebi belgeleyerek geldiği zamanlar eskiye dönük yani 2003 yılından olur, 2010 yılından olabilir o maaşları tekrar yapılandırıyoruz ve topluca parası ödeniyor.
Tutukluk halleri var. Kişi işten çıktı ve çıkar çıkmaz bize başvuramadan tutuklandı. O kişi tahliye olduktan sonra tahliye kararı ile bize gelip başvurduğu takdirle ona da aynı maaşı ödeniyor. Askere gittiyse eğer, terhis olduktan sonra askerlik belgesi ile gelir 1 ay içerisinde geldiği zaman ona da terhis belgesine göre maaşları yapılır.”