İnsan kemikleri ile tarih yazıyorlar

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümünde 7 bin yıllık insan iskeletleri incelenerek elde edilen veriler ile insanlık tarihine ışık tutuluyor. Paleoantropoloji Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ayşen Açıkkol Yıldırım ve meslektaşları Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde gerçekleştirilen arkeolojik kazılardan çıkartılan insan iskeletleri ile Türkiye’nin en büyük 3. iskelet koleksiyonunu oluşturdu. İskeletler üzerinde yaptıkları laboratuvar çalışmaları ile tarih öncesi çağlardaki insan ve toplum yaşantısını inceleyen bilim adamları, şaşkınlık veren bilgilere ulaştı. Prof. Dr. Ayşen Açıkkol Yıldırım, tunç çağında gerçekleştirilen beyin ameliyatlarının büyük bir bölümünde hastaların sağlığına kavuştuğunu belirterek anestezi yöntemi olarak ise narkotik bitkilerin kullanıldığını ileri sürdü.

Yaşam tarzlarını iskeletleri ele veriyor

Yıldırım insan iskeletleri üzerinde yaptıkları bilimsel çalışmalar ile tarih öncesi yaşamları araştırdıklarını belirtip, “Biz çalışmalarımızı iki farklı alanda sürdürüyoruz. Bir tanesi insan biyoarkeolojisi ikincisi ise memeliler palaantoolojisi. Her ikisinde de arkeolog arkadaşlarla birlikte çalışıyoruz. Temel çalışma konumuz, kazılardan çıkan insan iskeletlerini incelemek. Bizim amacımız binlerce yıl önce yaşamış insan kalıntılarından yola çıkarak, o bireyin ve o toplumun nasıl yaşadığını, hangi koşullarda hayat sürdüklerini, yaşam biçimlerini anlayabilmek” dedi.

Türkiye’nin en büyük 3. insan iskeleti koleksiyonu

Yıldırım ellerindeki insan iskeleti koleksiyonunun Türkiye’deki en zengin 3. koleksiyon olduğunu belirterek, “İskelet koleksiyonun zenginliği açısından Türkiye’de ilk 3’ün içerisindeyiz. En büyük iki laboratuvar Ankara’da. Neredeyse tüm zamanları kapsayan çok zengin bir iskelet koleksiyonumuz var. Binden fazla parçaya sahibiz. Türkiye’nin en zengin 3. koleksiyonu bizim Antropoloji bölümümüzde. Dört hoca dayanışma içerisinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Koleksiyonumuzdaki iskeletler Türkiye’nin birçok bölgesindeki arkeolojik kazılardan geldi. Milattan önce 5 bin yılından günümüze kadar olan tüm iskelet popülasyonuna sahibiz. Materyallerimizi isteyen tüm araştırmacıların da hizmetine sunuyoruz” şeklinde konuştu.

Milattan önce başarılı beyin ameliyatları yapılmış

Yıldırım, dünyada en eski beyin ameliyatı bulgularının Türkiye’de tespit edildiğini hatırlatarak, tunç çağı üzerinde yaptıkları araştırmalarda, narkotik bitkilerle acısı hafifletilen hastaların çakmak taşından neşterlerle beyin ameliyatı yapıldığı ve hastaların büyük bölümünün sağlığına kavuştuğunu ileri sürdü. Yıldırım, tarih öncesi beyin ameliyatları ile ilgili şunları söyledi:

“Benim en çok dikkatimi çeken materyaller beyin ameliyatlarını gösteren parçalar. Dünyada beyin ameliyatının en eski örnekleri ülkemizde. Ben daha çok tunç dönemini çalıştım. Modern tıpla karşılaştırılmaması gereken çok farklı uygulamalar tespit ettik. Bunlar modern tıbbın yöntemlerinden biraz farklı. O dönemlerde anestezi maddeleri yok. Bunun yerine ameliyatlarda hastanın acı çekmemesi için bazı narkotik bitkiler kullandıklarını görüyoruz. Çakmak taşının günümüzde doktorların kullandığı neşter yerine kullanıldığını gördük. Operasyonların çok zor ve ölüm riskinin çok yüksek olmasına rağmen, Türkiye’de tespit ettiğimiz örneklerin yarısından fazlasının iyileştiğini söyleyebiliriz.”