ATIKLAR YERİNDE AYRIŞTIRILACAK

ATIKLAR YERİNDE AYRIŞTIRILACAK

Sivas Bilim adamı, mucidi olduğu bir proje ile evsel atıkların kaynağında ayrıştırılmasını sağlıyor.

Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Yunus Karaca,  2010 yılından beri faaliyet gösteren “Kaynayştır” adlı projesinin AR-GE faaliyetlerini Cumhuriyet Üniversitesi ( C.Ü)  Teknokent’te kurduğu şirkette sürdürüyor. Karaca,  Sivas’ta geliştirdiği ürünün bir dünya markası olmaya aday olduğunu belirtiyor.   

Proje hakkında bilgi veren Karaca; “Buluş, evsel atıkların, ambalaj atıklarının ve yağ atıklarının ayrıştırılarak biriktirilmesi ve geri dönüşüme kazandırılması amacıyla özelikle yüksek binalarda, caddelerde, sokaklarda, konteynır bazlı ve tek katlı binalarda oluşan atıkların kaynağında otomatik olarak birbirine karışmadan ayrıştırılması ve ayrı depolarda toplanmasını sağlayan otomatik ayrıştırma sistemi olup, özelliği; an kumandalı olarak kontrol edilebilmesidir.

2010 yılından beri faaliyet gösteren Kaynayştır firması atık teknolojileri alanında otomasyon ve yeni teknolojilerin AR-GE faaliyetlerini yapmaktadır. Kaynağında ayrıştırma geri dönüşüm yapan veya yapacak olan tüm kurum ve kuruluşlara kuru, ayrıştırılmış ambalaj ve evsel atıklarını kaynağında ayırır. Cevre ve Şehircilik Bakanlığı desteği ve Tokat Belediyesi birlikteliğinde TOKİ binalarında hayat geçirilmiş bir projedir.” İfadelerini kullandı.

EVSEL ATIKLAR GERİ DÖNÜŞÜME KAZANDIRILAMIYOR

Proje ile evlerden çıkan atıkların geri dönüşüme sokulacağını belirten Karaca, projenin özellikleri hakkında da değerlendirmelerde bulundu.

Karaca; “Bugün evlerden çıkan çöplerin hiçbiri maalesef verimli geri dönüşüme sokulamıyor. Oysa sadece bitkisel ve hayvansal yağların geri kazanılması ile evsel atık sularının yüzde 25 oranında daha az kirlenmesi sağlanabilir. Üstelik çevreyi ve su kaynaklarını korurken 1 litre kullanılmış yağdan 1 litre biyodizel üreterek ekonomik değer yaratılabilir.  Kaynağında ayrıştırma anlamına gelen “Kaynayştır Projesi” evlerde, sitelerde, okullarda veya hastane gibi toplu yaşam alanlarında cam, plastik, kâğıt, sıvı yağ ve evsel atığın ayrıştırılmasını sağlayacak bir otomasyon sistemi. Şu anda elle ve tamamen kişilerin inisiyatifine bırakılmış mevcut ayrıştırma sistemi ancak % 15 verimlilikle çalıştırılabiliyor.

Oysa bu sistemde her kata ya da her mutfağa, üzerinde her bir çöp için bir düğme bulunan bir pencere açılıyor. Cam atık atacağınızda “cam” plastik atacağınızda “plastik” düğmesine basıyorsunuz. Çöpünüzü binanın altında bulunan ilgili depoya iletecek kapak açılıyor. Yapmanız gereken tek şey, hangi çöpü atacaksanız, panelin üzerinde o çöpü gösteren düğmeye basmak. Bu sayede özellikle su kirliliğinin birincil sebebi olan atık yağların %100 çevreye zarar vermeden toplanması sağlanabiliyor.” Şeklinde konuştu.

“ATIKLAR KAYNAĞINDA AYRILIYOR”

Sistemin kolay uygulanabilir ve atıkların yüzde 100 oranında karışmadan ayrıştırılmasını sağladığını belirten Karaca, sistemin sağladığı kolaylıkları anlattı.

Karaca; “Kaynayştır sistemi özellikle yüksek bina ve sitelerde her türlü atığı vatandaş tarafından evlerinin içinde kolaylıkla otomatik ve eğlenceli bir şekilde ayrıştırır. Geri dönüşüm öncesi atıkların en pratik şekilde ve 100 % karıştırılmadan ayrıştırılmasına olanak sağlar. Mevcut binalara dışarıdan rahatlıkla montaj edilebilir elektromekanik ve pinomatik bir alt yapı sistemidir. Geri dönüşüm yapan veya yapacak olan tüm kurum ve kuruluşlara kuru, ayrıştırılmış ambalaj ve evsel atıklarını kaynağında ayırır. Bu atıklar dışında atık kızartma yağ ve pilleri de ayrı ayrı toparlayarak lavaboya atık kızartma yağlarının dökülmesini engeller. Bu kızarma yağlarının karışması engellenmesi ile atık suların kirlenmesinin önü ciddi mana da önlendiği gibi toparlanan bu yağları da Biyodizele ve sabuna dönüştürmek içinde ciddi bir kolaylık ve kaynak oluşturmayı sağlar. Kullanımı kolay ve 7 yasından 70 yasına kadar tüm vatandaşlara atıkları evinde kolay bir şekilde ayırarak uzaklaştırmasına yardım etmektedir. Bina sakinlerinin, çocuklar ve yaslıların bile kolaylıkla atıklarını ev ortamında kaynağında ayırmasına imkân sunar.” İfadelerini kullandı.