Gazetemiz yazarı Kültür ve Turizm Bakanlığı hüsn-i hat ve tezhip sanatkârı Dr. Fatmagül Saklavcı
Avrupa'nın önemli turizm merkezlerinden olan Hollanda’nın Amsterdam şehrinde Rozengracht’dakilise görünümlü Fatih Cami yıllardır birçok milletten kişiye kapılarını açmış, hizmet vermektedir. Uluslararası konferanslar için bulunduğu Amsterdam’da Fatih Camisini ziyaret edip yapı hakkında cami görevlisi Kemal Gözütok’tan bilgi aldı:
“1500’ lü yıllara ait mevcut Cizvit Kilise Cemiyeti birkaç yapı ötede çatı katı gizlenerek faaliyet gösteriyor. Hollanda’daKatolik ve Protestanlar arasında ciddi bir problem var ve Amsterdam’daProtestanağırlıklı, Katolikleringörünür yerde ibadetine sıcak bakmıyor. Hollandalı sosyalistlerin gizli toplantılarını gerçekleştirmek için 1890'da inşa ettikleri bu bina, 9 senenin ardından borçlarından ötürü satışa sunuluyor.
1899 da sıkıntılar ortadan kalkıncabelli bir zaman dilimin ardından sosyalistler kiliseye devretmek istemeyip satışa çıkarıyor. Cizvit bir peynirtüccarıkimliğinigizleyerek binayı sosyalistlerin elinden satın alıyor ve kiliseye devrediyor. Bina 25 sene kullanıldıktan sonra Katolik kilisesine bağlı Cizvitler 1927'de eski binayı yıkarak kilise binasını yeniden inşa ediyor.Constantine Kilisesi olarak hizmet veren kilise halkın çoğunluklu olarak ateist olmasından dolayı 1971'e kadar cemaatsiz kalıyor ve satılmak zorunda kalıyor. Binanın masrafları bir hayli fazla oluyor. 1970 senesinde bir iş adamına devrediliyor.
10 yıl süren amaç dışı halı deposu ve müzik aleti dükkânı olarak kullanılıyor. Daha sora hippiler burayı mesken hâlline getiriyor. Harabeye dönüyor; çatısı akıyor, otantik duvarların üzerine sıva çekiliyor. 1980 senesine kadar bizim İslam Cemiyetinin sabit bir binası yok. İbadetlerini gerçekleştirmek için farklı binaları kiralıyorlar. Burada Amsterdam’da kalıcı olduklarını düşünerek gelecek nesillere miras bırakmak üzere bu binayı satın alıyorlar. Hollandalı yetkililer atıl olan bu yapıyı Türklere tahsis ediyor. Bin bir zorlukla o zamanın para birimi 1 milyon guldenle alınıyor ve tadilatı yapılıyor. 1982 de açılışı yapılıyor ve ismini de daha önceki Constantine ismine tevafuk olarak Fatih koyuyorlar. Yapı,1986'da Hollanda Diyanet Vakfı'na bağlanıyor.” Mimarı HendrickWillemValk olan yapı geniş ve sakin bir büyük ibadet alanına sahip. Kıble tarafındaki tipik Hıristiyan vitray pencere Amsterdam şehrinde farklı inançların yakınlaşmasını simgeleyen 8 köşeli İslami yıldız formunda tasarlamış.
Fatih Cami’nin kültür-sanat organizasyonlarına da ev sahipliği yaptığını belirten Gözütok, "Hollanda'da toplam 450 cami var. Bunların 52'si Amsterdam'da yer alıyor. Fatih Cami Türkiye’deki selatin camilerine benzer nitelikte farklı milletler burada toplanıyor. Cezayirlisinden tutun Faslısına, İranlı, Afganlı hepsi burada Cuma vakti Cuma hutbesini dinliyorlar. Bizim camimizde Cuma hutbesi farklı dillerde icra ediliyor: Hollandaca, İngilizce, Arapça Türkçe. Camimiz Hollandalılara ciddi anlamda hikmet vermekte ve tebliğ vazifesi görüyor. Haftada dört gün Hollandalılara buradasunumlar yapılıyor. Her Perşembe gençler bir araya geliyor.
Hanımlarınözellokalleri var. Özellikle kış döneminde camininbanileriihtiyarlar vebüyüklere bir araya geliyor. Hafta sonu çocuklara eğitimler var. Caminin Gençlik ve Kadın kolları camide faaliyet göstermekte hem gurbetçilere hem yerel halka hizmet vermektedir. Yeniden dini bir amaca hizmet etmesi bir zamanlar burada rahip olarak görev yapan Katolik din adamlarını da mutlu etti. Fatih Cami aynı zamanda kentin anıt yapılarından birisidir. AyrıcaSivaslılar derneğinin inşa ettiği, Sivas Kümbet Cami de Amsterdam’da hizmet veren camiler arasında yer almaktadır." açıklamalarında bulundu.
Fatih Cami’nin kültür-sanat organizasyonlarına da ev sahipliği yaptığını belirten Gözütok ve cami yetkilileri, Saklavcı ile tanışmasının memnuniyetini dile getirirken, burada yaşayanlara geleneksel İslam ve Türk sanatlarını tanıtılmasının güzelbir vesile olacağını, Saklavcı’nın Amsterdam’da kalacağı süre zarfında burada yaşayan yerel halka hüsn- i hat dersleri vermek ve bu güzide sanatın tanıtımını yapmak üzere için duyuru yapacaklarını belirtti.
Fatih Cami Amsterdam’a yolu düşenler için kapılarını açmış ziyaretçilerini beklemektedir.