KARACA, RESTORASYON SÜRECİNİ ANLATTI: TİTİZLİKLE ÇALIŞILDI

Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası’nda 2015 yılında başlatılan tarihinin en kapsamlı restorasyon çalışması tamamlandı. Sivas Vakıflar Bölge Müdürü Cemal Karaca, restorasyon süreci ile ilgili tüm detayları düzenlediği basın toplantısıyla kamuoyuna duyurdu. Restorasyonun hassasiyetle yürütüldüğünü belirten Karaca, bu süreçte emeği geçen herkese teşekkür etti. 

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)  Kültür Mirası listesinde yer alan Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası'nda tarihinin en kapsamlı gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları tamamlandı. 

2015 yılında başlatılan ve tarihinin en kapsamlı restorasyonu yapılan Divriği Ulu Cami'de son derece titiz ve kapsamlı 9 yıllık bir restorasyon çalışmaları yürütüldü. 

Restorasyon kapsamında darüşşifadaki havuz tekrar hayata geçirildi. Uzun yıllar önce zarar gören ve yapının statik olarak dengede olduğunu gösteren, ‘Denge Sütunu’ ise tekrar işlevsel hale getirildi. Çalışmalar kapsamında 10 bin metrekare yeşil alan, 6 bin 370 metrekare sert zemin yapıldı. 170 dönümlük arazi kamulaştırılarak çevresinde de peyzaj çalışmaları gerçekleştirildi.  Proje kapsamında; yürüyüş yolları, oturma ve seyir alanları, çevre aydınlatması, geniş çim alanlar ve iklime uygun bitkilendirme çalışmaları yapıldı.

KARACA, SÜRECİ ANLATTI 

Sivas Vakıflar Bölge Müdürü Cemal Karaca, eserin restorasyon sürecine ilişkin açıklamalarda bulundu. Vakıflar Bölge Müdürlüğü binasında basın mensuplarına konuşan Karaca,  restorasyonun  titizlikle gerçekleştirildiğini söyledi. 

Karaca, “Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası 1985 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine alınmıştır. Koruma kurulunca onaylı projeler doğrultusunda anıt yapının restorasyonuna yönelik Vakıflar Genel Müdürlüğünce ilki 2015 yılında ikincisi 2021 yılında ikmal işi olmak üzere iki tane ihale yapılmıştır. Restorasyon sürecinde görevli bilim heyeti üyelerinin nezaretinde bugüne kadar takip edilerek aslına uygun şekilde son halini almıştır.  Restorasyon çalışmaları Bilim Heyeti toplantıları neticesinde alınan kararlar doğrultusunda devam etmekte olup, bir süreç alacak olan restorasyon çalışmaları sırasında anıt yapıyı dış etkilerden korumak ve gerekli araştırma ve uygulama çalışmalarını yapabilmek amacıyla geçici koruma çatısı yapılmıştır. Yapısal hareketin sürekli izlenmesi için monitoring sistemi kurulmuştur. Doğu cephesinde bulunan kazı alanında geoned donatılı şev tutucu ile kaplama yapılarak alan korumaya alınmış ve aynı zamanda toprağın kayması da engellenmiştir. Doğu cephesinde yapıya bitişik durumda yapılmış olan ve yapıya yıllar içerisinde büyük zararlar vermiş olan betonarme galeri denetimli şekilde kaldırılmıştır. Bu şekilde yoğun olarak doğu cephede bulunan nem, yapıdan uzaklaştırılmıştır. Sıcak daldırma galvaniz ve alüminyumdan yapıya özel üretilen modüler sistem, geçici koruma çatısı kurulmuş, yapı korumaya alınarak çatı katmanlarının temizliğinin yapılması aşamasında yapının dış etkilerden zarar görmesi engellenmiştir. Restorasyon sürecinde ziyaretçilerin yapıyı ziyaret edebilmeleri için yapının batı ve kuzey cephesinde çevre duvarının iç kısmına, yükseltilmiş demir ayaklar üzerine geçici olarak gezi platformu yapılmıştır. Cami yakınında yapılmış olan geçici ibadethane restorasyon süresince hizmet vermiştir. Belirli alanlarda tahribatsız yöntem olan georadar ile tarama yapılmıştır. Cami ve darüşşifa üst örtüsünde bulunan kurşun kaplama sökülmüş, yatay ve düşey yağmur olukları kaldırılmış ve ahşap çatı sökülmüştür. Çatı üzerindeki niteliksiz dolgular kontrollü bir şekilde alınmıştır ve cami çatısı tekrar titanyum çinko malzeme ile kaplanmıştır. Cami ve darüşşifa duvar yüzeylerindeki çimento esaslı derzler açılmış, taş iç yüzeyleriyle aderans sağlamış olan çimento harçlar mikro motor ve ince dişçi aletleri ile taş yüzeylerine zarar verilmeden itinalı ve denetimli olarak temizlenmiş, tuz temizliği yapılmıştır. Duvar cidar aralarında derin boşlukların bulunduğu georadar taramaları ve derz temizliği sonrasında ortaya çıkmıştır. Gerekli alanlarda enjeksiyon uygulamaları yapılmıştır. Yapıda yoğun halde bulunan tuzların temizlenmesi çalışmaları tamamlanmıştır” dedi. 

Eserde güçlendirme, konservasyon ve çevre düzenlemesi çalışmalarının tamamlanarak ziyarete hazır hale getirildiğini belirten Karaca, eserin etrafında bulunan 191 binanın Sivas İl Özel İdaresi tarafından kamulaştırıldığını ve caminin etrafının açıldığını sözlerine ekledi.