Sidemir boçlarını ödemiyor
Sivas Valisi Alim Barut, bir süredir maaşlarını alamayan ve işten çıkartılan Sivas Demir Çelik Fabrikası (SİDEMİR) çalışanlarının eylemlerine ilişkin, fabrikanın resmi borçlarının 630 milyon liraya ulaştığını belirterek, ?İşveren, işçinin ücretini ödemeyerek, arada işçi çıkardığını bildirip, yükümlülüklerini yerine getirmeden işletmeyi çalıştırmak için işçisini şantaj objesi olarak kullanmaktadır? dedi.
Barut, yaptığı açıklamada, yaygın ve yerel basın organlarında, televizyon haberlerinde uzun süredir, ücretlerini alamayan SİDEMİR işçilerinin eylemlerinin konu edildiğini hatırlattı.
Haberlerde, konuyla kendisinin ilgilenmediğinin belirtilip, istifasının istendiğinin ve protesto edildiğinin aktarıldığını dile getiren Barut, görünene göre karar verenlerin ne kadar az şey gördüklerinin farkında olmadıklarını söyledi.
?VALİLİKÇE ÜCRET ÖDENDİĞİ NE GÖRÜLMÜŞ NE DE DUYULMUŞTUR?
Konunun doğru anlaşılması için kamuoyunun bilgilendirilmesine ihtiyaç duyulduğunu belirten Barut, şunları söyledi:
?Konuyla ilgilenenler önce şu soruyu cevaplandırsınlar; işçiler ücret alamıyorlar, ücretini kim öder? Çok basit cevabı var. İşçiyi kim çalıştırıyorsa işveren kim ise işçinin ücretini de o öder, ödemesi gerekir. Bu daima her yerde her konumda böyledir. Özel veya özelleştirilmiş, tüm şirketlerde de böyledir. Kent meydanında bir şirketin işçilerine valilikçe ücret ödendiği ne görülmüş ne de duyulmuştur. Bunu işçiler de bilir. O halde neden valilik binasına yürüyerek, Vali´yi protesto ederek ücretlerinin ödemediğini belirtiyorlar. Evet, ücretlerinin valilikçe ödenmeyeceğini işçiler de biliyor. Valilikten istedikleri, işletmenin çalışır hale getirilmesidir, ?Neden SİDEMİR işletmesi çalışmıyor, Vali SİDEMİR´i çalışır hale getirmiyor, bugüne kadar nasıl çalıştı, bugün niye çalışmıyor?´ İşte olayın görünmeyen, gürültüden görülemeyen yönü, bu soruların cevabında yatıyor. Geçmişte elektrik ücreti ödenmemiş, valilik aracı olmuş işletme güya çalışmış. SİDEMİR işletmesi, işçileri çalıştırma ve ücretlerini ödeme karşılığı olarak devlete vergisini ödememiş, ödemiyor, işçi ücretlerinden kestikleri halde Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) prim borcunu yatırmıyor. Kullandığı elektriğin parasını ve sendika aidatını ödemiyor. İş ilişkilerinden doğan alacaklarından bahsetmiyorum. Özele girmiyorum.?
Barut, bütün bu parasal yükümlülükler yerine getirilmeden işçilerin istihdamına devam edilmesi için valiliğin geçmişte aracı olduğunu, işletmenin de faaliyetine devam edebildiğini anlatarak, ?Ancak Sivas Valisinden, devlete vergiyi ödemeden, SGK´ya primi ödemeden, elektrik idaresine borcu ödemeden ve işçi sendikasına aidatı ödemeden çalışmasına aracılık etmesi isteniyor. Evet, Vali de beklentilere cevap vermiyor, vermesi de gerekmiyor? ifadelerini kullandı.
?NİSAN AYINDA YASAL DANIŞMANLIKTAN ÇEKİLDİM?
Vali Alim Barut, konuşmasını şöyle sürdürdü:
?Devletin vergi alacağı gecikme zamlarıyla 567 milyon 400 bin 698 lira, SGK´ya prim borcu 51 milyon 531 bin 252 lira, elektrik dairesine 13 milyon 600 bin lira ve sendikaya aylık aidat borcu 30 bin lira civarındadır. Geçmişte yasal danışmanlığı bahane ederek borcunu ödemeden valiliği aracı yaparak işletme sürdürülmüştür. Günümüzde resmi borçlar 630 milyon liraya ulaşmıştır. İşveren, işçinin ücretini ödemeyerek arada işçi çıkardığını bildirip, yükümlülüklerini yerine getirmeden işletmeyi çalıştırmak için işçisini şantaj objesi olarak kullanmaktadır. SİDEMİR AŞ ile valiliğin geçmişte yasal danışmanlık (tasdik kayyumu) olarak ilişkisi vardı. Vali, Vali Yardımcıları, Defterdar, Defterdarlık Muhakemat Müdürü ve eski genel müdür mahkeme tarafından 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu´nun 429. maddesi uyarınca yasal danışman, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu´nun 133. maddesi uyarınca tasdik kayyumu olarak 2006 yılından bu yana atanmışlardır. Ücret olarak ayda 5 bin lira alabiliyorlardı. Vali, yasal danışman olarak ilgileniyordu. Ancak devlete vergiyi, SGK´ya primi ödemeyen şirketten aylık ücret almak tarafımdan kabul görmemiştir. Geçtiğimiz nisan ayında TMK 429 ve CMK 133 maddelerinin verdiği yetkiyle vergiyi ödettiremediğimiz, SGK primlerinin yatırılmalarını sağlayamadığımız için yasal danışmanlıktan çekildim, çekildik. Mahkeme de kabul etti. Haziran ayından itibaren Vali ve diğer üyeler, yasal danışman değildir.?
?SORUMLU İŞVERENDİR?
Mahkemece konulan tedbir kararları hariç, SİDEMİR´in özelleştirilmiş, özel bir anonim şirketi olduğunu vurgulayan Barut, ?İşçinin ücretini ödemiyorsa sorumlu Vali, Bakanlık veya Hükümet değil, işverendir. Yükümlülüğünü yerine getirmeyen işverene karşı işçinin hakları, anayasada, iş kanununda, toplu iş sözleşmesi kanununda, medeni kanun ve borçlar kanununda düzenlenmiştir. İşçiler, kanunların verdiği hakları kullanabilirler? diye konuştu.
Vali Barut, işçilerin kanuni haklarını kullanmak yerine valiliğe yöneltiliyor olmaları sebebiyle Vali´nin sorumluluk almasının düşünülemeyeceğini dile getirerek, ?Vali, yasal danışmanlıktan çekilmiştir, Sivas Valisi olarak görevinin başındadır? dedi.
