SİVAS´TA TARİHİ ESERLER YENİDEN HAYAT BULUYOR
NACİ YILDIZ-ÖZEL HABER
Sivas Vakıflar Bölge Müdürü Cemal Karaca, kentte programa alınan tarihi eser restorasyonları ve devam eden restorasyon projelerine ilişkin önemli değerlendirmelerde bulundu. Gök Medrese, Buruciye ve Şifahiye Medreseleri, Behram Paşa Hanı ve Divriği ve merkez Ulu Camii´nde devam eden ve planlanan çalışmalar hakkında bilgi veren Karaca, çürük raporu verilen 2. Vakıf İş Hanı binası ile ilgili son durum hakkında da bilgi verdi.
İlk olarak Vakıf Kavramını değerlendiren Karaca, Sivas Vakıflar Bölge Müdürlüğü´nün sorumluluğundaki vakıf eserlerini de bu kapsamda değerlendirdi. Karaca; ?Vakıf kavramını anlamak adına söylüyorum; bir kimsenin malının, bir kısmını veya tamamını sevabını Allah´tan umarak hayır işine, dini veya sosyal bir hizmete ebediyen tahsis etmesi, onu o yolda harcamasıdır. Bundan dolayı kadim şehrimiz Sivas´ta medeniyetin merkez şehirlerinden birisi olarak birçok vakıf esere sahip bulunmakta. Sorumluluk alanımızda Selçuklu ve Osmanlı eserleri ağırlıklı olarak elimizde bulunmakta... Yine vakfı kendi içimizde ayırdığımızda bir mazbut vakıflar bir de mülhak vakıflar diye kayıtlar vardır. Mazbutlar Vakıflar Genel Müdürlüğü bünyesinde yine bu Selçuklu, Osmanlı ve vakfedenlerin takipçileri kalmamış eserler. Bir de mülhak vakıflar dediğimiz ailesi veya mütevellileri hala nesilden nesle devam eden han, hamam, kervansaray gibi her türlü eser olabilir. Bunların hala evladiyeleri devam ediyorsa biz bunlara mülhak, ilhak olmuş yandan gelen vakıflar diyoruz. Bir de yeni vakıflar var ki o da cumhuriyet döneminde kurulan vakıflardır. Biz bunların koordinasyonunu sağlıyoruz. Ancak bizim elimizin altında bulunan vakıfların gerek bakım, onarım ve restorasyonu hususunda her türlü gayreti gösteriyor, bu hususta elimizden gelen çalışmaları yapıyoruz.?
DİVRİĞİ ULU CAMİİ
İlk olarak restorasyon ihalesi yapılan Divriği Ulu Camii´ndeki sürece değinen Sivas Vakıflar Bölge Müdürü Cemal Karaca; ?Genel Müdürlüğümüz Divriği Ulu Camii´nin restorasyon ihalesini yaptı ve Türkiye´nin köklü firmalarından birine verdi. Şuanda inşaat sezonunun başlamasıyla beraber restorasyon ve inşaat çalışması devam edecek.? Dedi.
GÖK MEDRESE
Sivas´ın sembol eserlerinden Gök Medrese´de devam eden restorasyon çalışmaları hakkında da bilgiler veren Karaca, eserin restorasyonunda orijinaline uygun bir çalışma yürütüldüğünü, gerek mevsimsel nedenler gerekse ilave işler nedeniyle yüklenici firmaya ek süre verildiğini belirtti.
Karaca; ?Gök Medrese´de ise restorasyon ve çevre düzenlemesi işi 2014 yılında ihale edilmiş ve 2016 yılında teslim edilmek üzere alınmış ama Sivas´ın kış şartları da göz önünde bulundurularak ilave zaman istendi. 2017 ümit ediyorum Gök Medrese´de önümüzü görecek bir düzeye ulaşacağız. Yine bunu basınımızla, insanımızla paylaşacağız. Hiçbir şeyimiz gizli kapaklı olmayacak. Şeffaflık bizim amacımız. Halktan gizlenmez hiçbir şey ancak halkın da bilmemesi gereken, kendisi için lüzumlu olmayan bilgiler vardır ki biz onu paylaşmayı öngörmüyoruz. Ancak insanımız da yıllardır bekliyor, hasretini çekiyor. Biz bunu da biliyoruz. Ümit ediyorum 2017´de beraberce açılışını yapacağız. Bir müjdeli haber de şudur ki Kale Projesi içerisinde belediye başkanlığımızla entegre bir proje hazırlıyoruz. Yani biz çevre düzenlemesini, ihata duvarlarını yıkacağız. Kot seviyesini düşürmemiz için belediyemizin destek vermesi lazım. Kotu düşüreceğiz ve burada yeni bir Gök Medrese Meydanı oluşturacağız. Araç girişi yapılmaması noktasında ve çevrenin tamamen tarihi, kültürel ve turistik bir amaca hizmet etmesi için hazırlayacağız. 1978 yılında buranın projesini çizen Prof. Dr. Orhan Cezmi Tuncer hocamız, şuanda medresenin danışma bilim kurulunda görevli. Kendisi 80 küsur yaşında. İnşallah onlar da burada çalışmayı sürdürüyor. İtalyan mimar Nicola Berluchi gözetiminde ve yine Prof. Dr. Alper ilki hocamız gözetiminde şuanda Gök Medresemiz bilim kurulu heyeti tarafından da takip ediliyor. Şuanda beton karıştırılmış, betonla örülen kısımlar yıkıldı. Orijinaline dönüyoruz. İnşallah en kısa sürede buradaki çalışmayı neticelendireceğiz.?
BEHRAM PAŞA HANI
Kentte restorasyon çalışmaları devam bir diğer önemli tarihi eser olan Behram Paşa Hanı ile ilgili de bilgiler veren Sivas Vakıflar Bölge Müdürü Cemal Karaca, burada ne tür çalışmalar yapılacağı ve hana yüklenecek fonksiyon ile ilgili bilgiler verdi.
Karaca; ?Yine insanımızın beklediği bir şey; yıllardır atıl duran Behram Paşa Hanı´nın restorasyonu için çalışmalarımız devam ediyor. Ortası açık, eyvanlı güzel bir han? Yine 1960´lı yıllarda bir süre hayvan hastanesi sonrasında ise Askeriye tarafından sıhhiye ve ecza deposu olarak kullanılmış. Burayı ihale ettik ve 3 yıl içerisinde kalan zamanda yüklenici firma restorasyonunu tamamlayacak ve kullanım için kira ödemeye o zaman başlayacak. Butik otel dediğimiz bir konsept olacak. Biz her eseri tarihte hangi amaçla yapılmışsa vakfiyesine uygun bir hale getirerek onu insanlığın hizmetine sunmak istiyoruz.
Behram Paşa hanımızla ilgili restorasyon projesi hazırlandı ve kurula sunulacak. Kuruldan sonra da nasip olursa icraya başlayacak. Alan firma yine Sivaslı kardeşlerimiz ondan dolayı mutlu oluyoruz. Burası butik otel olacak ancak eyvan bölümüyle ilgili bir sıkıntı var. Orta kısmı restoran şeklinde kullanılması için üst kısmının cam ile kapatılması yönünde. Bu hususta projeler bulun Türkiye´den onu da kurula sunalım, kurul kabul ederse biz de kabul ederiz. Biz de ana yapıyı bozmadan, tarihi mekânı değiştirmeden her türlü faaliyete müsaade ediyoruz. Gaye insanımıza hizmet olması? Hem tarihi yapıyı, sanat değerini, mimari yapıyı, estetiği koruyacağız hem de insanlarımız ondan faydalanacaklar.? İfadelerini kullandı.
ULU CAMİİ´NİN ÇEVRESİ AÇILACAK
Kent merkezindeki Ulu Camii´nin eğik minaresi ve cami çevresinin açılmasına ilişkin gündeme gelen çalışmalara da değinen Sivas Vakıflar Bölge Müdürü Cemal Karaca, minarenin durumunun sürekli olarak takip edildiğinin altını çizdi.
Karaca; ?Merak edilen konulardan bir tanesi de Ulu Camii´nin minaresi. Ulu Caminin minaresi değil komple ele alınması gerekiyor. Ulu Camii zaten gerek siyasi irade, gerek insanımız o alanın komple, bazı binalar da dâhil olmak üzere genişletilmesi. Bu noktada zaten yakın tarihlerde görüşmeler oldu. Ulu Camii Vakfı bunu takip ediyor ağırlıklı olarak. Biz ağırlıklı olarak minarenin durumunu takip ediyoruz. Minare 2 senedir izleme halinde. Bize verilen raporlarda 117-119 cm eğim var. Yani 2 cm oynama var. Ancak etrafının açılması durumunda risk var mıdır? Onları statikçi bizim profesörümüz ve onların hazırladığı raporlar doğrultusunda genel müdürlüğümüzle paylaşacağız. Yani minarenin ve cami etrafının açılıp nefes alması, taşların nemden kurtarılması lazım? Ondan sonra diğer projeler kademe kademe uygulanır.? Dedi.
ŞİFAHİYE VE BURUCİYE MEDRESELERİ
Kent merkezindeki eşsiz tarihi yapılardan Şifahiye ve Buruciye Medreseleri ile ilgili de önemli değerlendirmelerde bulunan Karaca, Şifahiye´de bazı sorunlar olduğunu bu sorunların ortadan kaldırılması için yeni bir çalışma yapılacağını, Buruciye Medresesi´nin ise Diyanet İşleri Başkanlığı´na tahsis edildiğini, bu eserin restorasyonun ise yakın bir tarihte tamamlanacağını söyledi.
Karaca, şu ifadeleri kullandı:
?Şifahiye ve Buruciye Medreseleri ile ilgili de çalışmalarımız var. Şifahiye yine bir darbe yedi tarihten. Orayı ala önceki müteahhitlerin bağlantıları devam ediyor. Her ne kadar iflas etmiş olsalar bile el atamıyoruz. Şifahiye´nin sol tarafında bulunan eyvan kısmının arkasındaki alan akıyor. Çatısı berbat durumda, duvarlarının değişmesi lazım. Orayla ilgili yeni bir proje hazırlıyoruz. Çinili kısım, Sultan İzzettin Keykavus´un yattığı yerde ise dökülmeler var. O çinilerle ilgili de çok gündem oldu ama orada çini mini yok açıkçası. 30-40 sene önce beyaz bir kireç şeklinde kabirlerin üstü kapalıydı ve sonradan oraya ilaveten fayans yapıştırılmış. Fayans da çini görüntüsünde olduğu için çiniler ne oldu deniliyor. Hal bu ki o fayans. Çini alt kısımda bir iki parça o da yine yakın Osmanlı tarihi içerisinde yapılan bir çini. Bu çinilerle beraber biz bunu restorasyona alacağız. Türkiye´de çinicilikte ve bu hususta kalem oynatan insanlarla diyalog kurarak, akıl alarak, onlardan faydalanarak burayı tekrar restore etmek istiyoruz.
Buruciye Medresesi´ni ihale ve restorasyon şartıyla Diyanet İşleri Başkanlığı´na ve Müftülüğe devrettik. Müftülük de çok güzel projeler hazırlamış, şuanda başladılar ve o çalışmalar devam ediyor. Oranın da inşallah yakın tarihte restorasyonu tamamlanır ve bu restorasyon içerisinde de eski sosyal günlerine kavuşur. Örneğin şuanda orada her gün Müftü beyin ifadeleri ile her gün öğle ile ikindi arasında her gün Kur´an okunuyor. Aile irşat merkezleri orada? İki tane odayı biri hanımefendi, biri beyefendilere ayrılmış. İnsanlara sosyal, dini içerikli programlar için fırsat veriliyor. Böylece Buruciye asli hüviyetine kavuşacak şekilde bir amaca hizmet ediyor. Herkese açık.?
?2. VAKIF İŞ HANINI
KUCAĞIMDA BULDUM?
Sivas´ta son yıllarda akıbeti merak konusu olan 2. Vakfı İş Hanı ile ilgili de değerlendirmelerde bulunan Karaca, bu konuyu kucağında bulduğunu söyledi. Bina ile ilgili çürük raporu verildiğini, burada müstecirlerin mağdur olmayacağı bir formül bulmaya çalıştıklarını belirtti.
Karaca, şu ifadeleri kullandı:
?2. Vakıf İş Hanı benim kucağımda bulduğum bir olay. Zaman zaman bu şekilde çalışmalar olur. 2012 yılında bu bina ile ilgili bir talepte bulunulmuş ve o zaman çürük raporu çıkarılmış. Çürük raporu olunca riskli bina statüsüne girmiş. Ne bir bölge müdürü, ne bir genel müdür ne de bir hâkim-savcının ?bu bu şekilde devam etsin´ demesi mümkün değil. İnşallah biz de bunu inşallah Sivas´ın hizmetine, yine esnafımızın da hizmetine sunacak şekilde, sayın bakanımızla ve milletvekillerimizle de paylaştık. Oradaki müstecirlerimizle oturduk, birkaç defa toplantı yaptık. Esnafın da haklarını korumak adına, onların tekrar böyle bir hakka sahip olması noktasında Türkiye´de yapılmış bu tür eserler var ise emsal getirin biz onu gerek genel müdürlüğümüz, gerekse siyasi irade ile paylaşır tekrar müstecirlere verme noktasında elimizden geleni yaparız. Ancak kanun şuanda bunu öngörmüyor. Kanun bize açık ihaleyi söylüyor ve biz bu noktada elimizden geleni yapıyoruz. Zaten aynı insanlarımız girer, iş birkaç yolla halledilir diye düşünüyoruz.?
CAMİ RESTORASYONLARI
Kentte tamamlanan, programa alınan ve devam eden cami restorasyonlarına ilişkin de bilgiler veren Sivas Vakıflar Bölge Müdürü Cemal Karaca, şu şekilde konuştu:
?Bu sene ihalesi yapılıp, 2015 ve 2016 yılında açılması gereken camilerimiz var. Bunlardan Hoca İmam Camiimiz yeni tamamlandı. Bunu sayın bakanımız veya bakanlarımız, başbakan yardımcımızın da katılımıyla ibadete açmayı planlıyoruz. Bir diğer camimiz ise halk arasında Abadan Camii olarak bilinen Hamidiye camimiz. 150 kadar Kars göçmeni vatandaşımız Sivas´a gelmişler, halk arasında Çavuş Başı olarak halk arasında bilinen Yüceyurt Mahallesine yerleşmişler. Ancak bunlar Sübyan Mektebi ve cami yapmayı planlamışlar. Ancak imkânsızlıklar nedeniyle 1900´lü yıllarda Sultan Abdülhamit Han´a müracaat emişler. Sultan Abdülhamit Han´da bu caminin yapımı için kendisinden muhacirler için ayırdığı parasından mülkünden göndermiş. Böylece Hamidiye (Abadan) Camii inşa edilmiş. Bu camimizin yeri restorasyonu da bize nasip oldu ve restorasyonunu tamamladık. Sayın Valimiz, Belediye Başkanımız ve Sivas erkânı ile açılışımızı yaptık.
Diğer bir camimiz ise Serçeli cami. Bunun vakfiyesine baktığımızda cami Serçelizade Ailesi olarak görülüyor. Serçelizade Camii de zaman zaman restorasyon görmüş. Gerek Hoca İmam gerekse Serçelizade Camii´ni restorasyonlarında 1950-60´lı yıllar arasında İhramcı Zade İsmail Hakkı Toprak efendiyi görüyoruz. Yani onun bu noktada bu şehirde gerçekten manevi mimarımızdır, gönüllerin mimarıdır ve aynı zamanda da bu tür cami, medrese, hamam gibi yerlere çeşmelere katkılarda bulunmuş ve organizeler yapmış. Böylece onun bir hizmetini de biz yürütmekten onur duyuyoruz.
Alacahan´da merkez bir camimiz var. Bitmeye yakın olanları söylüyorum. Alachan Camii, Bilgin ailesinin, özellikle Feridun Bey´in dedelerinden hoca zadeler diyorlarmış onlara. Takriben 200 küsur yıllık bir camii. Onun da kalem işi dediğimiz ince işleri kaldı.
Devam eden projelerimiz var. Şuanda İmaret Camiini, Ali Ağa Camii´ni ele aldık. Aliağa Camii´nin duvarından su geliyor. Mimar arkadaşlarımız Belediye İmar Müdürümüz Erol Genç ile görüşme yapıyorlar. Sayın Başkan bu hususta her türlü desteği vereceğini söylediği için biz de karşılıklı ne var ise millet yararına Vakıflar uhdesinde bulunan her türlü şeyle tasarrufta bulunuyoruz. Şuanda 10 tane yeri takas ettik. Yani kurumların uyumlu çalışmasının hazzını yaşıyoruz. Yani çatışma yerine birlikte iş yapmayı öncelemiş durumdayız ve bu yönde huzur içerisindeyiz. Yine camilerimizden Şems Camii´ni gündeme aldık. Nasip olursa bu camimizi de yapacağız. Ali Baba Camimiz var. Bu camimiz ile ilgili yaklaşık maliyetimiz hazırlanıyor. Proje hazırlanmış durumda.
Esenyurt Cami´sinin gündeme aldık. Güdük Minare´nin içinde kalem işi olan yerlerde ve tuğlalarında dökülmeler var. Basın da orayı zaman zaman gündeme getiriyor ama etrafı bize ait değil. Biz diye ayırt etmiyorum ama bize ait olan, belediyeye ait olan alan var. Ancak bunların hiçbiri savunma sebebi değil. Gerek çevresi itibariyle tertemiz, gerekse bakım-onarımı ile tamamlamamız gereken bir türbe. Yine Hacı Mehmet Ağa Camii´ni gündeme aldık. Restorasyonu hazır hale getirildi ve ihaleye çıkılacak.?
HER AY BİR PROJE?
Sivas Vakılar Bölge Müdürlüğü olarak kendi dönemine ilişkin bir de hedef koyduğunu belirten Karaca, bu doğrultuda her ay bir projeyi hizmete açmak için program yaptıklarını söyledi.
Karaca, sözlerini şu ifadelerle noktaladı:
?2017´de her aya bir proje açılacak şekilde 12 aya 12 proje hedefiyle 2017 için yola çıktık. Burada tabi herkesin desteğini bekliyoruz. Bu kimseyle yarış değil ama hizmet noktasında gün bugün. Yaptığımız kar, ürettiğimiz kar. Herkesin kendi idareciliği döneminde bir fayda sağlaması lazım? Ben böyle bir hedef koydum ve personelimi de bu noktada programladım. Gerek mimar ve mühendislerimiz, gerek diğer teknik elemanlarımız, belediyemiz, valiliğimiz, özel idaremizle diyalog halinde nerede ne var ise birlikte yapacağız. Bu şehir bundan sonra bu güzel şeyleriyle, başarılarıyla en azından tarihi ve kültürel mekânların korunması, temizliği, bakımı, onarımı, restorasyonları ile gündeme gelecek.
Sivas´ta ilçelerimizde dahil olmak üzere 16 tane eseri bu yıl içerisinde gündeme alacağız. Bunlar içerisinde projesi tamamlanıp ihaleye girenlerden 12 tanesi her aya bir tane açılış yapmak üzere 2016´da çalışacağız, 2017´de teker teker açılışlara başlayacağız.?
