Devlet Sanatçısı, Sivas Gazeteci ve Yazarlar Derneği Başkan Yardımcısı Dr. Fatmagül Saklavcı Elazığ’ı ziyaret ederek izlenimlerini gazetemiz okuyucuları ile paylaştı. Saklavcı,“ Harput olarak anılan Elazığ ili, MÖ 4000'li yıllarda kurulan, Harput kentinin ovadaki devamıdır. Zaman içinde bölgeye eyalet merkezliği yapan şehre 1937 yılında Atatürk tarafından tahıl ambarı, bolluk ve bereket anlamına gelen el-Azık adı söyleniş kolaylığı nedeniyle Elazığ olarak kullanılmaktadır. Elazığ ilinin ilk kurulduğu tepe Harput tepesidir. Bu tarihi mekân, şehir merkezinden 6 km uzakta, kuzeydoğuda ve şehir merkezinden yaklaşık 220 metre daha yüksekte yer alır. Harput korunaklı ve savunmaya elverişli sarp kaya blokları üzerinde kurulan ve günümüzden yaklaşık 4.000 yıl öncesine uzanan tarihi bir yerleşim bölgesidir. Antik çağlardan günümüze uzanan kültürü ve tarihi dokusuyla bir açık hava müzesi olan "Taş Kale" anlamına gelen Harput, diğer adıyla Yukarı Şehir’de yüzyıllarca İslam hoşgörüsüyle Türk, Kürt, Arap, Ermeni, Süryani ve Rumlar bir arada yaşatmıştır’’ dedi.
“Elazığ'da görülmesi gereken en önemli yapıların başında gelmektedir’’
Şemseddin Sâmi'nin Kamüsü'l Âlâm eserinden de bahseden Dr. Fatmagül Saklavcı, “ Harput'ta 90 hamam, 2670 ev, 843 dükkân, 10 cami,10 medrese, 8 kütüphane, 8 kilise ve 12 han bulunduğu yazılıdır. Bu yapılardan bazıları günümüze ulaşmış, bazıları yok olmuş, birkaçının sadece kalıntıları kalmıştır. Harput'ta bulunan bu camilerden bazıları Alacalı Cami, Ağa Cami, Ahmed Bey Cami, Arslaniye Cami, Kale Camii, Kurşunlu Cami, Meydan Cami ve Ulu Cami’dir. Eğri minaresi ile dikkat çeken Harput Ulucami Harput iç kalesinde bulunmaktadır. Caminin 541 yılında Artuklu Hükümdarı Fahreddin Karaarslan tarafından yaptırıldığı kabul edilmektedir. Sarahatun Cami, Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan’ın annesi Sara Hatun tarafından 1465 yılında mescit olarak yaptırılmıştır. Harput Tepesi'nde bulunan Harput Kalesi hem Elazığ'a hâkim konumu hem de tarihî dokusuyla Elazığ'da görülmesi gereken en önemli yapıların başında gelmektedir. MÖ 8. Yüzyıl’da Urartu Krallığı tarafından yapılan, Ziata Castellum ve Kharpete, Arapça'da Hısn-ı Ziyad adıyla anılan kale, 1085 yılında Çubukoğulları, 1112 yılında Artukoğulları, 1234 yılında Selçuklular'ın egemenliği altında kalmıştır. Artuklu hükümdarı Nizameddin İbrahim döneminde kaleye duvar ve burç eklemeleri de yapılmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Valilik ile Fırat Üniversitesi işbirliğinde 7 yıl önce yeniden başlatılan kazı çalışmaları sonucu zindan, kürsübaşı alanı ve Urartu kutsal alanı ziyaretçilere açılmıştır. Elazığ Müze Müdürlüğü tarafından yürütülmekte olan Harput İç Kale kazılarında yer altına inen tüneller ve odalar bulunmuştur. 98 basamakla inilen karanlık mağaranın içinde merdivenlerle inilen üç büyük göz bulunmaktadır. Harput İç Kalesi’nin doğusundaki ikinci sur duvarının birinci bölümündeki Aslanlı burçta hayvanın mücadele sahnesi ve Arslan figürü kabartmaları yer almaktadır’’ şeklinde konuştu.
“Harput UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’ne dâhil edilmiştir’’
Dr. Saklavcı, cümlelerini şu şekilde sonlandırdı: “Kaynaklarda Harput'ta 8 kilisenin adı geçmektedir. Surp Agop Kilisesi, İğdeli Kilise, Surp Karabet Kilisesi, Protestan Kilisesi, Süryani Kilisesi, Sinabut Kilisesi, Mor Şamun Kilisesi bunlardan bazılarıdır. Meryem Ana Kilisesi, günümüze kadar ayakta kalmayı başarabilmiş en önemli antik kiliselerden biridir. M.S 179 yıllarında inşa edildiği düşünülen, Anadolu'nun en eski kiliselerinden biri olan Meryem Ana Kilisesi, Kızıl Kilise ve Yakubi Kilisesi olarak da bilinmektedir. 1845 tarihlerinde Harput'ta dokuz medresenin adı geçmektedir. Bunlar Hacı İbrahim Paşa, Süleyman Paşa, Ziyâiye (Kurşunlu), Sarahatun, Zahiriye, Hacı Ömer Ağa, Hacı İshak Paşa, Tevfîkiye ve Hacı Ahmet Ağa Medreseleridir. Elazığ’ın adeta saklı cenneti olan Hazar Gölü, diğer adıyla Gölcük Gölü şehre 20 km uzaklıkta, Güneydoğu Toros Dağlarının arasına yerleşmiş, tektonik bir göldür. Kuzeyinde Mastar Dağı, Çelembik Dağı, güneyinde Hazarbaba Dağı ile çevrelenen göl denizden 1248 m yüksektedir ve 81 km² alana yayılmıştır. Çayda Çıra oyunu Elazığ’ın ulusal ve uluslararası tanıtımında büyük rolü ve adeta simgesi olan kültürel unsurlardan birisidir. Bu halk oyununun doğuşu hakkında çeşitli efsaneler bulunmaktadır. Dört bin yıllık köklü geçmişi ve tarihi kimliğiyle güçlü turizm potansiyeline sahip olan Harput bu birikimiyle UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’ne dâhil edilmiştir’’
